ΘΕΜΑ: Πρώιμη ήβη

ΘΕΜΑ: Πρώιμη ήβη ΟΡΙΣΜΟΣ: Εμφάνιση δευτερογενών χαρακτήρων φύλου πριν την ηλικία των 8 ετών στα κορίτσια και πριν την ηλικία των 9 ετών στα αγόρια. Έναρξη εφηβείας : διόγκωση μαζικού αδένα (στάδιο Tanner II) στα κορίτσια και όγκος όρχεων > 4ml στα αγόρια. Μερική ή ατελής πρώιμη ήβη: α. πρώιμη αδρεναρχή (τρίχωση εφήβαιου-μασχαλών), β. πρώιμη θηλαρχή (διόγκωση μαζικών αδένων), γ. πρώιμη εμμηναρχή, γυναικομαστία της εφηβείας (αγόρια) ΑΙΤΙΑ: Διακρίνεται σε: κεντρική πρώιμη ήβη (ή εξαρτώμενη από τη GnRH) και περιφερική πρώιμη ήβη (ή μη εξαρτώμενη από τη GnRH). H κεντρική πρώιμη ήβη είτε είναι ιδιοπαθής, είτε οφείλεται σε όγκους ή συγγενείς ανωμαλίες ΚΝΣ, τραύματα και ακτινοβολία κεφαλής, μεταλοιμώδη αίτια και άλλα σπάνια νοσήματα. Η περιφερική πρώιμη ήβη οφείλεται σε όγκους όρχεων, ωοθηκών και επινεφριδίων που εκκρίνουν στεροειδείς ορμόνες, όγκους που εκκρίνουν γοναδοτροπίνες, κύστεις ωοθηκών(κορίτσια), οικογενή τεστοτοξίκωση (αγόρια), ΣΥΕ (αγόρια), καθώς και σε εξωγενή λήψη στεροειδών ορμονών ΣΥΧΝΟΤΗΤΑ: Η κεντρική πρώιμη ήβη είναι η συχνότερη μορφή. Είναι 5-8 φορές συχνότερη στα κορίτσια από ότι στα αγόρια. Στα κορίτσια συχνότερη είναι η ιδιοπαθής, ενώ στα αγόρια οφείλεται συχνότερα σε οργανικά αίτια από το ΚΝΣ. ΔΙΑΓΝΩΣΗ: Ιστορικό : χρόνος έναρξης σημείων ήβης, διάγραμμα αύξησης, οικογενειακό ιστορικό εφηβείας, λήψη στεροειδών φύλου, λοιμώξεις ή άλλες παθήσεις ΚΝΣ, συμπτωματολογία από το ΚΝΣ (πχ.κεφαλαλγία, πρωινοί έμετοι) Κλινική εξέταση: ύψος-βάρος, σταδιοποίηση ήβης, έλεγχος γεννητικών οργάνων, επισκόπηση δέρματος, οφθαλμολογική-νευρολογική εξέταση, ψηλάφηση κοιλιάς. Ακτινολογικός έλεγχος: Ακτινογραφία καρπού για οστική ηλικία, υπερηχογράφημα έσω γεννητικών οργάνων-επινεφριδίων, MRI εγκεφάλου Ορμονολογικός έλεγχος: Βασικές τιμές FSH/LH, τεστοστερόνης, Ε2, δοκιμασία GnRH (FSH – LH 0, 30, 60 min), T4 – TSH, προλακτίνη, 17-ΟΗ-προγεστερόνη, DHEAS, ανδροστενδιόνη, B-hCG, α-εμβρυϊκή πρωτεΐνη ΛΟΓΟΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ: Αποκλεισμός σοβαρού οργανικού νοσήματος Σημαντικά χαμηλό τελικό ανάστημα Ποικίλα σοβαρά ψυχολογικά προβλήματα ΘΕΡΑΠΕΙΑ: Στοχεύει στην αντιμετώπιση του αιτίου και στην αναστολή των σημείων ήβης. Στην κεντρική πρώιμη ήβη : GnRH αγωνιστές (κυρίως) Διακοπή θεραπείας: επί συγκλείσεως των επιφύσεων ή όταν η χρονολογική ηλικία φθάσει να αντιστοιχεί στο υπάρχον στάδιο ήβης. Απαραίτητη παρέμβαση: Σε παιδιά κάτω των 6 ετών Σε παιδιά με πολύ επηρεασμένο προβλεπόμενο ύψος Σε σημαντική επίταση των σημείων εφηβείας και μεγάλη επιτάχυνση του ρυθμού αύξησης και της οστικής ηλικίας κατά τη διάρκεια μιας περιόδου παρακολούθησης 6-12 μηνών Στην ατελή πρώιμη ήβη δεν απαιτείται θεραπεία, μόνο παρακολούθηση ΘΕΜΑΤΟΛΟΓΙΑ 250 ΛΕΞΕΩΝ Για το Κέντρο Παιδιατρικής Μέριμνας Ιωάννα Κωστέρια Μάριος Ανδρέου